Een gastouder vangt kinderen op in een huiselijke sfeer. Een gastouder mag niet meer dan 6 kinderen tegelijk opvangen, waarvan 5 van onder de 4 jaar oud, 4 van onder de 2 en 2 baby’s tot 1 jaar. Heeft een gastouder zelf ook kinderen, dan tellen die tot zij 10 jaar oud zijn mee.
Om een officieel gastouder te zijn, moet een gastouder in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) geregistreerd zijn. Staat een gastouder daarin, dan weet je zeker dat die gastouder een relevant diploma heeft, een Verklaring Omtrent het Gedrag en KinderEHBO. Een gastouder kan alleen aangesloten zijn bij een gastouderbureau als zij ingeschreven staan in het LRK.
De kosten van een gastouder zijn afhankelijk van de voorwaarden en de manier waarop de gastouder het werk invult. Soms hoef je bij ziekte bijvoorbeeld niet door te betalen, soms wel. Soms kun je individuele prijsafspraken maken, soms niet. Kortom: niet elke gastouder regelt de zaken op dezelfde manier. Bespreek van tevoren dus goed wat de regels zijn en welke kosten daaraan verbonden zijn. Het gastouderbureau kan jou en de gastouder daarbij helpen. De gemiddelde kosten liggen tussen de €5 en €5,50 euro per uur.
In vergelijking met andere vormen van kinderopvang kunnen er ook nadelen aan gastouderopvang zitten. Zo is er meestal maar 1 gastouder, je bent dus afhankelijk van diegene. Is de gastouder ziek of op vakantie; dan moet je zelf (of samen met het gastouderbureau) zorgen voor andere opvang. De groep kinderen bij een gastouder is kleiner dan op een kinderdagverblijf dus zijn er misschien minder leeftijdsgenoten om mee te spelen.
Uiteraard heeft gastouderopvang ook voordelen wanneer je deze vorm van kinderopvang vergelijkt met andere vormen van kinderopvang. Zo zijn de kosten per uur lager dan bij een kinderdagverblijf. Bij een erkende gastouder via een gastouderbureau heb je recht op kinderopvangtoeslag, waardoor je een deel van je kosten terugkrijgt. Over het algemeen zijn gastouders een stuk flexibeler dan een kinderdagverblijf. Je kunt het aantal uren per dag vaak in overleg bepalen. Een extra uur of een extra dag heb je veelal makkelijker geregeld. Sommige kinderen raken overprikkeld van een grote groep kinderen bij een kinderdagverblijf. Bij een gastouder zijn er tot maximaal 5, maar vaak minder, andere kinderen. Daarnaast is de sfeer bij een gastouder huiselijk.